Peter, jij bent taalexpert, journalist en uitgever, maar elke student aan het ILT kent jou voornamelijk als acteur: je bent de presentator Karel Peters in Vanzelfsprekend en speelt de rol van Anton in Niet Vanzelfsprekend. Bovendien weten fans van Paolo Sanseverino dat je hem in het verleden óók hebt gespeeld. Welke rol vond je het leukst en waarom?
Peter: ‘Aan de rol van Paolo heb ik de mooiste herinneringen. Het was mijn eerste professionele acteerprestatie. We filmden in de zomer van 1995 zo‘n twee weken lang bij de Audiovisuele Dienst in Heverlee, dat was toen onder het studentenrestaurant Alma 3. Omdat er geen lawaai mocht zijn van het restaurant, filmden we van 14 uur tot middernacht. Het was vermoeiend, maar zo leuk. We hebben veel gelachen. Later heb ik nog veel rollen gespeeld in het theater, voor film en televisie, maar Paolo is een soort vriend gebleven. Ik vond het best emotioneel toen we een nieuwe versie van de video gingen maken en een nieuwe acteur (Samuël Anastasi) in 2018 Paolo werd. Mag ik jullie trouwens oproepen om Paolo Sanseverino te volgen op Facebook? Hij heeft een eigen pagina!’
De taalcursus Vanzelfsprekend, waarvan je co-auteur ben, is al 25 jaar populair in het onderwijs Nederlands voor anderstaligen. Wat is er zo speciaal aan deze lesmethode?
Peter: ‘De oorspronkelijke auteurs waren Rita Devos en Han Fraeters. Wat zij introduceerden in het NT2-onderwijs was uniek: een video met een humoristisch soapverhaal. Dat zorgde ervoor dat de studenten plezier maakten in de les en dat ze gemotiveerd bleven. Ze konden zich met Paolo identificeren. En de duidelijke structuur van het boek en de lessen, vind ik ook heel goed.
Pas in 2009 ben ik ook een van de auteurs geworden, samen met Helga Van Loo. Wij mochten een eerste update van het boek maken. In 2018 hebben we dan de recentste versie van het boek én de video gemaakt. Dat was echt nodig, want sommige zaken waren echt verouderd. Zo waren in de oorspronkelijke versie alle figuren met autoriteit mannen: de dokter, de directeur, de huisbaas... In 2018 hebben we er een vrouwelijke dokter en directeur van gemaakt. We hebben ook meer diversiteit in de acteurs proberen te brengen, want de maatschappij is veranderd.‘
Hoe denk je dat de soap afloopt? Blijft Anna bij Sam of begint ze met Paolo te daten?
Peter: (lacht) ‘In een echte soap zou Anna met Paolo gaan daten, maar ik vind het goed dat we dat aan de fantasie van de studenten overlaten. De video straalt vooral positiviteit uit, en een positief gevoel is ook belangrijk als je een taal aan het leren bent.“
Je hebt zelf een aantal jaren Nederlandse les gegeven aan het ILT. Waarom vind jij lesgeven een mooi beroep? Hoe herinner jij je die jaren bij het ILT?
Peter: ‘Ik heb altijd twee grote passies gehad: acteren en taal. Alles wat ik doe heeft met die passies te maken. En lesgeven is een beetje een combinatie van die twee, hè. Ik vond het heerlijk om intensieve cursussen te geven en te merken dat de studenten in enkele weken tijd enorm vooruitgegaan waren.
Voor mij was het altijd belangrijk dat de studenten plezier maakten en dat de les entertainend was. Natuurlijk was het doel de taal te leren, maar ik ben ervan overtuigd dat je pas echt goed kunt leren als je het leuk vindt en gemotiveerd bent.‘
Hoe krijgen studenten volgens jou het Nederlands het snelst onder de knie?
Peter: ‘Praten, praten, praten. En niet bang zijn om fouten te maken. Als de ander je begrijpt, dan ben je al heel goed bezig. Mijn tip was altijd: spreek zoveel mogelijk Nederlands met je vrienden, klasgenoten of familie. In het begin is dat niet gemakkelijk, maar je leert heel snel bij als je het consequent doet. En als je al een hoog niveau hebt bereikt, en je hebt het gevoel dat je niet veel meer kan leren in een taalcursus, ga dan een ander soort cursus volgen: koken, pottenbakken, improvisatie of schilderen. Je zal automatisch veel bijleren omdat je dan met mensen in contact komt die gewoon alles in het Nederlands doen.’
Als je de studenten één enkele uitdrukking zou moeten leren, welke zou dat dan zijn? En wat is jouw favoriete uitdrukking?
Peter: ‘Oei, dat vind ik een heel moeilijke vraag. De uitdrukkingen ‘Wat scheelt er?‘ en ‘Wat is er aan de hand?‘ zijn de eerste waar ik aan denk, maar of ze ook de belangrijkste zijn?
Mijn favoriete uitdrukking is ‘ergens een broertje dood aan hebben’. Die uitdrukking wordt niet zo vaak gebruikt. Het betekent 'een hekel hebben aan iets, iets niet graag doen'. Toen ik zelf nog een kind was, hoorde ik iemand zeggen: ‘Ik heb een broertje dood aan stofzuigen.' Ik dacht toen dat die persoon op een vreselijke manier een broer verloren had door de stofzuiger, maar ik begreep totaal niet hoe dat kon!’
Het leren van talen is weliswaar belangrijk voor inburgering, maar het is ook noodzakelijk dat studenten in contact komen met mensen buiten de klas - wat nu erg moeilijk is. Heb jij misschien tips voor studenten hoe ze België online of covid-veilig kunnen ontdekken?
Peter: ‘Mijn eerste tip is natuurlijk www.nedbox.be, waar ook ILT-docenten aan meewerken. Het is een website met gratis oefenmateriaal, gebaseerd op tv-programma’s en krantenartikelen. En verder: bezoek steden en musea, volg een rondleiding, maak wandelingen. En doe dat gewoon allemaal in het Nederlands.’
Je bent een groot liefhebber van theater en je maakt ook theater in het Nederlands met en voor anderstaligen. Kan je ons meer vertellen over deze activiteiten?
Peter: ‘Ik ben in 2001 begonnen met theater voor anderstaligen. Ik merkte dat mijn studenten nooit aan cultuur deden. Nederlandse boeken vonden ze te moeilijk, in het theater en in films spraken de acteurs te veel dialect en dat verstonden ze niet. Dus ik wilde theater gaan maken in eenvoudig Nederlands. En dat doe ik nu dus al twintig jaar. Het eerste toneelstuk ‘Meer is altijd beter’ was een soort vervolg op Vanzelfsprekend, waarbij Karel Peters en Jennifer Armstrong trouwden. Het werd een groot succes, en we gingen zelfs op tournee in Indonesië. Enkele jaren geleden besloot ik om ook de anderstaligen zelf op het podium te zetten. We maakten de theaterproductie ‘Gelukkig zijn’, waarin 12 mensen die Nederlands leren over hun leven vertelden en bekende Nederlandstalige liedjes zongen. Het was fantastisch. We kwamen in de kranten en op de televisie. Op basis van die voorstelling begonnen we met het theatergezelschap ook maandelijkse zangsessies te organiseren in de Ancienne Belgique in Brussel. Iedereen die wil, kan gratis komen meezingen en op die manier Nederlands oefenen. Jammer genoeg liggen die zangsessies al sinds maart vorig jaar stil. Maar zodra het kan, beginnen we opnieuw! Alle informatie over theater voor anderstaligen en de zangsessies kun je vinden op de website www.theateraz.be.’
Dank je wel voor het interview.
Peter: ‘Was het interessant?’ Het was héél interessant!