Dus, het is gebeurd. Dit jaar is er nog een stap gezet in de strijd tegen plasticafval. Hebben jullie gehoord dat de leden van het Europees Parlement hebben gekozen voor een verbod op het gebruik van wegwerpplastic? Het moet nog besproken worden met elke lidstaat en alles moet gebeuren voor 2021 en 2025. Met dit verbod zouden de lidstaten verder verplicht zijn ervoor te zorgen dat 90 procent van alle plastic drankverpakkingen tegen 2025 wordt gerecycleerd. Voorlopig is het verbod gericht op wegwerpplastics zoals borden, bestek, roerstaafjes, wattenstaafjes en ballonstokjes – samen 70 procent van het zwerfvuil op zee. Uiteraard juich ik dit verbod en alle initiatieven met betrekking tot dit thema toe (bv. het initiatief “Mei plasticvrij”) en hoop ik dat hun doel bereikt zal worden. Ik ben het eens dat wij allemaal milieubewuster moeten denken en concrete maatregelen moeten nemen om plasticafval te verminderen maar ik vraag me af of deze maatregelen volstaan. Zijn er nog maatregelen die aan bod kunnen komen (bv. plasticvrije alternatieven verplichten)? Kunnen wij allemaal nog iets doen?
Ten eerste denk ik dat we ondertussen iets bewuster zijn geworden van het feit dat er geen alternatief bestaat voor deze planeet en dat het de hoogste tijd is om deze problematiek systematisch aan te pakken. Met de bijdrage van iedereen kunnen wij een groot verschil maken. Het is immers niet voldoende dat wij het thema ecologie alleen aan de bezielers van ecologische initiatieven overlaten of dat wij op de uitvoering van dit verbod wachten. Wij moeten sneller en uitgebreider reageren.
Ten tweede vind ik dat het geen grote moeite is om bv. herbruikbare plasticzakjes, boodschappentasjes en doosjes, herbruikbare waterflesjes en kraanwater te gebruiken en om nieuwe plastic producten en verpakkingen te weigeren. In plaats van producten die in plastic verpakt zijn, kunnen wij een plasticvrij alternatief, dat ons doorgaans aangeboden wordt, kiezen. Hoe bewuster wij ons zijn van het feit dat hetzelfde plastic op ons bord of in ons glas komt, hoe meer wij geneigd zijn om ons gedrag te veranderen. Tenslotte doen wij dat voor onszelf en niet voor anderen. Kleine veranderingen in het dagelijkse leven kunnen tot positieve effecten leiden. Wat slecht voor het milieu is, is slecht voor ons.
Ten derde denk ik dat wij als gemeenschap nog meer kunnen doen in de strijd tegen de vervuiling van onze planeet. Uit een internationale studie blijkt dat de helft van de plasticproductie voor eenmalig gebruik bestemd is. Als de overheidsinstellingen de producenten verplichten om bv. de samenstelling van hun verpakkingen te veranderen (plasticvrije alternatieven, gerecycleerd plastic) of de producenten beperken in de productie van plastic verpakkingen, zou dat impact kunnen hebben. Die verplichting is nodig aangezien de echte interesse niet bestaat in die mate dat het iets kan betekenen voor het ecosysteem. De reden ervoor ligt in de lage kostprijs van plastic in tegenstelling tot papier en metaal. En uiteraard, moeten wij wachten op grootschalige impact of moeten wij ons allen beperken tot drankverpakkingen? Helemaal niet. Begin zo snel mo gelijk met het hergebruik en de recyclage van materiaal! Elke bijdrage is van betekenis.
Samenvattend kunnen wij zeggen dat de mobilisatie van de mensen ongeacht dit verbod en ecologische initiatieven, nodig is voor het te laat is.